بعد از اینكه عمل پی کنی به پایان رسید را باید با مصالح مناسب بسازند تا به سطح زمین رسیده و قابل قبول برای هر گونه بنا باشد مصالحی كه در پی بكار میرود باید قابلیت تحمل فشار مصالح بعدی را داشته باشد و ضمناً چسبندگی مصالح نسبت به یكدیگر به اندازه ای باشد كه بتوانند در مقابل بارهای بعدی تحمل كند و فشار را یكنواخت به تمام پی ها انتقال دهد چون هرچه ساختمان بزرگتر باشد فشارهای وارده زیادتر بوده و مصالحی كه در پی بكار می رود باید متناسب با مصالح بعدی باشد .
پی سازی را با چند نوع مصالح انجام می دهند مصالحی كه در پی بكار می رود عبارتند از شفته آهكی ، پی سازی با سنگ ، پی سازی با بتن ، پی سازی با بتن مسلح .
پی سازی با سنگ :
پس از اینكه عمل پی كنی به پایان رسید پی سازی با سنگ باید از دیوارهایی كه روی آن بنا میگردد وسیع تر بوده و از هر طرف دیوار حداقل 15 سانتیمتر گسترش داشته باشد یعنی از دو طرف دیوار 30 سانتیمتر پهن تر می باشد كه دیواری را رد وسط آن بنا می كنند ، پی سازی با سنگ با دو نوع ملات انجام می شود چنانچه بار و فشار بعدی زیاد نباشد ملات سنگها را از ملات گل و آهك چنانچه فشار و بار زیاد باشد ملات سنگ را از ملات ماسه و سیمان استفاده می كنند اول كف پی را ملات ریزی نموده و سنگها را پهلوی یكدیگر قرار میدهند و لابِلای سنگ را با ملات ماسه و سیمان پر میكنند (غوطه ای) به طوری كه هیچ منفذ و سوراخی در داخل پی وجود نداشته باشد و عمل پهن كردن ملات و سنگ چینی تا خاتمه دیوار سازی ادامه پیدا می كند .
پی سازی با بتن :
پس از اینكه كار پی كنی به پایان رسید كف پی را به اندازه تقریبی 10 سانتیمتر بتن كم سیمان بنام بتن مِگر می ریزند كه سطح خاك و بتن اصلی را از هم جدا كند روی بتن مگر قالب بندی داخل پی را با تخته انجام میدهند همانطور كه در بالا گفته شد عمل قالب بندی وسیع تر از سطح زیر دیوار نقشه انجام میگیرد تمام قالب ها كه آماده شد بتن ساخته شده را داخل قالب نموده و خوب می كوبند و یا با ویبراتور به آن لرزش وارد آورده تا خلل و فرج آن پر شود و چنانچه بتن مسلح باشد ، داخل قالب را با میله های گرد آرماتور بندی و بعد از آهن بندی داخل قالب را با بتن پر میكنند . 
بتن ریزی در پی و آرماتور داخل آن به نسبت وسعت پی برای ساختمان های بزرگ قابلیت تحمل فشار هر گونه را میتواند داشته باشد و بصورت كلافی بهم پیوسته فشار ساختمان را به تمام نقاط زمین منتقل می كند و از شكست و ترك های احتمالی جلو گیری بعمل می آورد .
پی سازی و پی كنی با هم :
در بعضی مواقع ممكن است زمین سست بوده و پی كنی بطور یكدفعه نتواند انجام پذیرد و اگر بخواهیم داخل تمام پی ها را قالب بندی كنیم مقرون به صرفه نباشد در این موقع قسمتی از پی را كنده و با تخته و چوب قالب بندی نموده شفته ریزی می كنیم پس از اینكه شفته كمی خود را گرفت یعنی آب آن تبخیر و یا در زمین فرو رفت و دونم شد پی كنی قسمت بعدی را شروع نموده و با همان تخته ها ، قالب بندی می كنیم بطوریكه شفته اول خشك نشده باشد و بتواند با شفته اول خشك نشده باشد و بتواند با شفته بعد خودگیری خود را انجام داده و بچسبد  این نوع پی سازی معمولاً در زمین های نرم و باتلاقی ، خاك دستی و ماسه آبدار عمل میگردد .
پی كنی در زمین های سست :
در زمین های سست و خاك دستی اگر بخواهیم ساختمانی بنا كنیم باید اول محل پی ها را به زمین سفت رسانیده و پس از اطمینان كامل ساختمان را بنا نماییم زیرا ساختمان كه روی این زمین ها مطابق معمول و یا در زمین سست بنا گردد . پس از چندی یا در همان موقع ساخته شدن باعث ترك ها و خرابی ساختمان میگردد . بنابراین شفته ریزی از روی زمین سفت باید انجام گیرد و برای اینكار بشرح زیر عمل می نمائیم :
پی كنی در زمین های خاك دستی و سست :
پس از پیاده كردن اصل نقشه روی زمین محل پی های اصلی و یا در تقاطع پی ها كه فشار پایه ها روی آن می باشد چاه هائی حفر میشود ، عمق این چاهها به قدری می باشد تا به زمین سفت و سخت برسد بعداً محل چاه ها را با شفته آهكی پر كرده و پس از پر كردن چاه ها و خودگیری شفته ، پی ها را به طریقه معمول روی شفته چاه ها شفته ریزی میكنند ، شفته ها به صورت كلافی می باشند كه زیر آنها را تعدادی از ستون های شفته ای نگهداری میكند و از فرو ریختن آن جلوگیری می نمایند البته باید سعی كرد كه فاصله ستون های شفته ای نباید بیش از سه متر طول باشد .
خاصیت چاه ها بدین طریق می باشد كه شفته پس از خودگیری مانند ستونهایی است كه زیر زمین بنا شده است و شفته روی آن مانند كلافی پایه را به یكدیگر متصل می كنند برای مقاومت بیشتر در ساختمان پس از اینكه آجر كاری پایه ها را شروع نمودیم ما بین پایه ها را مطابق شكل  با قوسهایی به یكدیگر متصل میكنند تا پایه ها عمل فشار به اطراف خود را خنثی نموده و فشار خود را در محل اصلی خود یعنی در محلی كه شفته ریزی آن به زمین بِكر رسیده متصل میكند .
گاهی اتفاق می افتد كه در ساختمان در محل بنای یكی از پایه ها چاه های قدیمی وجود دارد و بقیه زمین سخت بوده و مقاومت به حد كافی برای ساختن ساختمان روی آنرا دارد برای اینكه براحتی بتوان پایه را در محل خود ساخت و محل آن را تغییر نداد چاه را پس از لای روبی (پاك كردن ) با شفته آهك پر مینماییم موقعیكه شفته خودگیری خود را انجام داد روی آنرا یك قوس آجری ساخته و در محل انتهای كمان پایه را بنا میكنیم كه فشار دیوار با اطراف چاه منتقل گردد .
در بعضی مواقع چاه كنی در این گونه زمین ها خطرناك می باشد . زیرا زمین ریزش دارد و به كارگر صدمه وارد میاورد و در موقع كار ممكن است او را خفه كند برای جلوگیری از ریزش زمین باید از پلاكهای بتنی یا سفالی كه در اصطلاح به آنها گَوَل (در شهرستانها گوم و غیره ) مینامند استفاده شود گَوَل های بتنی یك تكه و دو تكه ای و گول های سفالی یك تكه میباشد . گول های بتنی را بوسیله قالب می سازند و گول های سفالی بوسیله دست و گل رس ساخته شده و در كوره های آجری آن را می پزند تا بشكل سفالی در آید از این گول ها در قنات ها نیز استفاده میشود .
طریقه عمل :
مقداری از زمین كه بصورت چاه كنده شده گول را بشكل استوانه ای ساخته میباشد داخل محل كنده شده نصب و عمل كندن را ادامه میدهند در این موقع دو حالت وجود دارد یا اینكه گول اولی كه زیر آن در اثر كندن خالی شده براحتی پایین رفته گول دوم را نصب میكنیم یا اینكه گول اول در محل خود با فشار خاك كه به اطراف آن آمده تنگ می افتد و نمی تواند محل خود را تغییر و یا پایین تر برود در این موقع از گول های دو تكه ای استفاده مینماییم نیمی را در محل خود نصب و جای آنرا محكم نموده و نصفه دوم را پس از كندن محل آن نصب می نماییم و عمل پی كنی را بدین طریق ادامه میدهیم .
پی كنی در زمین های سست مانند خندق هائی كه خاك دستی در آنها ریخته شده است و مرور زمان هم اثری برای محكم شدن آن ندارد و یا زمین های باتلاقی و غیره ضروری می باشد .
زمین هائی كه قسمت خاك ریزی شده در آنها به ارتفاع كم می باشد و یا باتلاقی بودن آن به عمق زیادی نرسد میتوان در این قبیل زمین ها پی كنی عمقی انجام داد و برای جلوگیری از ریزش خاك آنرا با تخته و چوب قالب بندی نموده تا به زمین سخت برسد .
البته قالب بندی در اینگونه زمین ها خالی از اشكال نمی باشد باید با منتهای دقت انجام گیرد پس از انجام كار قالب بندی شفته ریزی شروع میشود و چون تخته های قالب در طول قرار دارد میتوان پس از شفته ریزی تخته دوم را شروع كرد به همین منوال تمام پی ها را میتوان شفته ریزی كرد بدون اینكه تكه ای و یا تخته ای از قالب زیر شفته بماند 
و.....
پی چیست
انواع پی
مراحل ساخت فنداسيون ساختمان
برنامه مطالعات تحت الرضی
(جمع آوری اطلاعات اولیه
بازدید محلی
عملیات گمانه زنی و شناسایی
نكات
اجرایی زیرسازی پی
خاکبرداری
شفته ریزی
بتن مگر
آرماتوربندی
نکات
اجرایی آرماتوربندی
قالب بندی
بتن ریزی
نگهداری بتن پی